Verdwaalde Gedachten
Francis van Schaik
De Dalai Lama, geestelijk leider van de Tibetanen, verspreidt de Boeddhistische waarden wereldwijd door middel van lezingen, boeken en spreuken.
Maak kennis met de eerste negen van de achttien leefregels van de Dalai Lama en ga na in hoeverre jij volgens deze regels leeft.
1. Grote liefde en succes brengen risico’s met zich mee.
De eerste van de leefregels van de Dalai Lama bevat een waarschuwing. Niet om je aan te sporen de liefde en succes op ander gebied uit de weg te gaan, maar om je er een realistisch beeld van te geven. Romantiseer niet wat je nog niet hebt, maar zorg ervoor dat je er klaar voor bent als het op je pad komt. Ook voor de tegenslagen (bijvoorbeeld verlies of angst voor verlies) die ermee kunnen samenhangen.
Verliezen is voor je persoonlijke groei belangrijker dan winnen, op welk gebied dan ook. Verliezen ondersteunt je op de weg ergens naartoe. Winnen is een kroon op je werk, een afsluiting van een periode en de start van een nieuw begin. Laat je hoofd niet hangen als je verliest en kijk wat je uit de ervaring kunt halen. Dat kan gaan over je vaardigheden op een bepaald gebied, maar ook over jouw (boze, verdrietige, opgeluchte, wanhopige) reactie op het feit dat je niet hebt gewonnen en – voor je gevoel – niet verder kunt. Neem je jezelf je verlies kwalijk? Waar zit hem dat in? Bevraag jezelf kritisch en krijg inzicht.
3. Leef met respect voor jezelf en anderen en neem verantwoordelijkheid voor je acties.
De derde regel van de leefregels van de Dalai Lama lijkt voor de hand liggend, maar niets is minder waar. Want: heb jij écht respect voor jezelf? Respecteer je je uiterlijk, gedachten, emoties, uitspraken, acties, de manier waarop je invulling geeft aan je leven? Zolang je jezelf niet volledig respecteert, kun je anderen ook niet geheel respecteren, laat staan verantwoordelijkheid nemen voor je acties, al doe je nog zo je best. In anderen zie je namelijk de dingen uitvergroot die je van jezelf niet omarmt.
4. Niet krijgen wat je wilt, is een krachtige levensles.
Je hebt je zinnen ergens op gezet: ingeloot worden bij een opleiding, een nieuwe baan, zwanger worden, een nieuw huis. En dan gaat het niet door. Dat doet pijn, want jouw verlangen naar deze nieuwe levensstap is onderdeel van je leven geworden. Je hebt er ruimte voor gemaakt in je hoofd en in je hart en het feit dat je niet krijgt wat je wilt, zorgt voor een rouwproces. Je moet iets loslaten wat je niet wilt loslaten en voelt dan sterker dan ooit of dit écht is wat je wilt en waarom je het zo graag wilt. Reden te meer om ervoor te strijden! Of toch niet?
5. Ken de regels zodat je er je eigen draai aan kunt geven.
Tegen de regels ingaan, is geen kunst. Ze netjes breken, is dat wel. Daarmee bedoelt de Dalai Lama niet: doe wat je wilt, maar doe het stiekem. Wat hij bedoelt, is: regels zijn er niet voor niets, dus áls je ze breekt – wat heus wel eens kan – doe het dan netjes, neem verantwoordelijkheid voor je acties en berokken anderen er geen schade mee.
6. Laat iets kleins een belangrijke vriendschap niet schaden.
Ruzie met je beste vriend of vriendin? Je kent elkaar door en door, maakt samen veranderingen door, maar in dat laatste volg je elkaar niet altijd. Jij houdt de ander een spiegel voor of de ander doet dat bij jou. Dat is niet altijd leuk. Bedenk waarom je je zo gekwetst voelt of vol onbegrip bent en ga na hoeveel deze band je waard is. Wees nooit te trots om de eerste stap naar een openhartig, respectvol gesprek te zetten.
7. Als je je realiseert dat je een fout hebt gemaakt, corrigeer deze dan.
Fouten maken is net als verliezen een groot goed. Je ontwikkelt je er razendsnel door, tenminste, als je doorhebt dat je een fout maakt, die durft toe te geven en te corrigeren. Soms zie je het zelf in, soms hebben anderen het eerder door dan jij. Wees nooit bang om je fouten toe te geven, het is het krachtigste en meest oprechte wat er is. Als iemand daar laaghartig mee omgaat, zegt dat iets over diegene, niet over jou.
8. Breng elke dag tijd alleen door.
Lezen, wandelen, mediteren, muziek maken, winkelen, in de zon zitten, naar een museum gaan of naar de markt; geniet van de tijd met jezelf. Je week volplannen is geen kunst en druk-druk-druk geen statussymbool. Interessant ben je zelf, niet door je grote netwerk of de dingen die je onderneemt. Alleen zijn, is heerlijk én confronterend. Enerzijds ervaar je rust, anderzijds maakt de innerlijke criticus zich op voor vegen uit de pan. Maar je zult zien; hoe meer je de tijd met jezelf bewust uitbreidt, hoe milder de criticus wordt.
9. Omarm verandering, maar vergeet je eigen waarden niet.
Dit is een hele essentiële, van de leefregels van de Dalai Lama, in een tijd waarin alles kan en elke dag levensveranderend kan zijn. Iedereen heeft een eigen filosofie en mening en kan die te pas en te onpas delen in lezingen, boeken, kunst en op internet. Sta open voor nieuwe inzichten, wees nieuwsgierig, maar blijf bij jezelf; dat zegt deze regel.