The Power of Proper Breathing
according to
James Nestor
We do it 25,000 times a day and can barely do without it for a few minutes. Breathe in, breathe out – how hard can it be? Very difficult, it turns out to be. We are not doing well and that is detrimental to our health. American science journalist James Nestor wrote “The New Breath” about the lost art of good breathing.
It’s a rather impressive book, in which he found out what went wrong with our breathing. Wrong, yes. In the West, where we have it so well together, it turns out that our breathing is rather bad, while breathing is the basis of everything. But about 90 percent of us breathe incorrectly, according to James Nestor, resulting in a laundry list of chronic conditions. Still, there’s good news: you can learn to breathe properly, and it’s easier than you think, he says. With this we can not only cure ourselves of all kinds of diseases of affluence, breathing well also makes us happier.
What is actually wrong with our breathing?
James: “Several things. Forty percent of the modern population has a chronically stuffy nose. As a result, bacteria multiply there faster and you get infections that cause even more blockages, so that you mainly breathe through your mouth, which is not healthy.
Anthropological biologists and dental researchers showed me why we are chronically constipated and mainly breathe through our mouths. Human skulls from a few centuries ago were very different. They had protruding jaws, spacious sinus cavities, a wide mouth and regular teeth. That forward facial growth and the larger mouth provided wider airways. Those people most likely didn’t snore, nor did they have sleep apnea, sinus infections, or other chronic respiratory problems common in modern populations. This was the case when Homo sapiens appeared about three hundred thousand years ago and remained so until a few hundred years ago. In modern skulls, the chin is set back, the jaw and sinuses are narrowed, the mouth is smaller and the teeth are crooked. And our smaller, protruding nose filters the air less efficiently. Apparently evolution doesn’t always mean progress.
The cause of this change lies with the onset of industrialization. From then on we started cooking and mashing our food more and more. With the rise of the food industry, which allowed us to eat more and more processed, canned, crushed and canned foods, from which more and more germs and fibers were removed, we hardly had to chew anymore. As a result, the muscles in the center of our faces slackened and our jawbones became weaker and thinner. Faces and thus nasal passages narrowed, mouths narrowed and there was too little room left for the teeth to grow straight. Breathing became more and more difficult. About half of us now breathe through the mouth.”
But how bad is mouth breathing?
“It is already written in the Tao: ‘Be careful not to let the breath enter through the mouth’. They already knew this was harmful. The nose is crucial for proper breathing as it purifies, warms and humidifies the air, facilitating its absorption. But there’s more. The nose can also trigger a chain reaction of hormones and other signaling substances that lower blood pressure and aid digestion. The nose responds to the stages of a woman’s menstrual cycle, plays a role in men’s erectile dysfunction and regulates our heart rate. You miss all that when you only breathe through your mouth.”
You write that good breathing can even be a medicine for many ailments. How does that work?
“You cannot cure cancer or make a pulmonary embolism disappear with breath. But breathing is more than sucking air in to feed hungry cells and get rid of waste. Air molecules affect almost every organ, they affect your heart rate, digestion, moods, excitement, etc. Breathing is like a main power switch to the nervous system that connects all important internal organs via the vagus nerve. Proper breathing can reduce and sometimes cure conditions such as asthma, COPD and anxiety and panic attacks.
There is a strong connection between fear and breath, so the fact that we live in an anxious society, full of stress and negative news, makes our breathing problems more serious. When people with anxiety disorders or, for example, anorexia learn to breathe well and calmly through their nose, and thus no longer breathe fast and high, it feels to them as if they are receiving the strongest drug in the world. Their shoulders slump, they relax and become moved because they haven’t felt that calm for a long time.”
Can good breathing also empower us?
“Of course. I have seen people with mental and physical problems transformed through breathing exercises. It is also important for your personal development to first get your body in a good condition by breathing well. You need to calm down to make your body receptive to change. Good breathing is more important than what you eat and how you move. You can’t meditate without breathing properly, in fact, that’s where it all starts. Almost everything has to do with your breathing. If you do something 25,000 times a day and you do it wrong, you will break. But luckily you can change it.”
For example, try these breathing exercises:
Alternating nostril breathing
This pranayama technique improves lung function and lowers heart rate, blood pressure and stress. You can use this exercise well before a meeting or before going to bed.
To position your hand, place the thumb of your right hand loosely against your right nostril and the ring finger of that same hand against the left nostril. Your index and middle fingers should rest between your eyebrows.
Close your right nostril with your thumb and inhale very slowly through your left nostril.
At the top of your breath, so at the end of it, pause briefly and squeeze both nostrils, then lift only your thumb to exhale through your right nostril.
On the natural end of the exhale, hold both nostrils closed for a moment, then inhale through your right nostril – then pinch both nostrils again, then lift your ring finger to exhale through your left nostril.
Repeat the alternate nostril breathing five to 10 times.
Calming Breathe
This is a soothing exercise that puts your heart, lungs and circulatory system into a coherent state where your body systems function as efficiently as possible. This is the most essential and fundamental technique of all.
Sit up straight, relax your shoulders and stomach and exhale.
Breathe in gently for 5.5 seconds, expanding your lower abdomen and flanks as air flows to the bottom of your lungs.
Breathe out gently for 5.5 seconds without pausing, drawing in your abdomen and flanks as your lungs empty. Each inhale and exhale should feel like a circle.
Repeat at least ten times, more if possible.
There are several apps with timers and visual cues that you can use for this, such as ‘Paced Breathing’ and ‘MyCardiac Coherence’.
Oral Throat Exercises
If you do these oral throat exercises for eight minutes three times a day, you will snore considerably less.
Press the tip of your tongue against the hard palate and slide your tongue back (20x).
Suck your entire tongue against the roof of your mouth (20x).
Press the back of your tongue against the bottom of your mouth while touching the tip of your tongue to your lower incisors (20x).
Raise the soft palate and uvula as you say “A” intermittently (20x).
Place a finger in your mouth and press the cheek muscle out (10x per side).
In addition, make sure that you chew and swallow with both sides of your mouth while eating.
De kracht van een goede ademhaling
volgens
James Nestor
We doen het 25.000 keer per dag en kunnen amper een paar minuten zonder. Adem in, adem uit – hoe moeilijk kan het zijn? Heel moeilijk, blijkt. We doen het niet goed en dat is nadelig voor onze gezondheid. De Amerikaanse wetenschapsjournalist James Nestor schreef ‘Het nieuwe ademen’ over de verloren kunst van een goede ademhaling.
Het is een nogal indrukwekkend boek, waarin hij uitzocht waar het misging met onze ademhaling. Misging, ja. In het Westen, waar we het zo goed voor elkaar hebben, blijkt het nogal slecht gesteld te zijn met onze ademhaling, terwijl ademen toch de basis is van alles. Maar zo’n negentig procent van ons ademt volgens James Nestor verkeerd, met een waslijst aan chronische aandoeningen als gevolg. Toch is er goed nieuws: je kunt leren om goed te ademen en dat is volgens hem eenvoudiger dan je denkt. Daarmee kunnen we onszelf niet alleen genezen van allerlei welvaartsziekten, goed ademen maakt ons ook gelukkiger.
Wat gaat er eigenlijk niet goed met onze ademhaling?
James: “Verschillende dingen. Veertig procent van de moderne bevolking heeft een chronisch verstopte neus. Daardoor vermenigvuldigen bacteriën zich daar sneller en krijg je infecties die nog meer verstoppingen veroorzaken, waardoor je hoofdzakelijk door je mond gaat ademen en dat is niet gezond.
Antropologische biologen en tandheelkundige onderzoekers lieten me zien hoe het komt dat we chronisch verstopt zijn en vooral door onze mond ademen. Menselijke schedels van een paar eeuwen terug, waren heel anders. Ze hadden vooruitstekende kaken, ruime sinusholten, een brede mond en een regelmatig gebit. Die voorwaartse gezichtsgroei en de grotere mond zorgden voor bredere luchtwegen. Die mensen snurkten hoogstwaarschijnlijk niet en ze hadden ook geen slaapapneu, bijholteontstekingen of andere chronische ademhalingsproblemen die onder moderne bevolkingen voorkomen. Dit was het geval toen de Homo sapiens zo’n driehonderdduizend jaar geleden verscheen en bleef zo tot een paar honderd jaar geleden. Bij moderne schedels staat de kin naar achteren, zijn de kaak en de sinussen geslonken, is de mond kleiner en staat het gebit scheef. En onze kleinere, vooruitstekende neus filtert de lucht minder efficiënt. Blijkbaar betekent evolutie niet altijd vooruitgang.
De oorzaak van deze verandering ligt bij het begin van de industrialisatie. Vanaf toen zijn we steeds vaker ons eten gaan koken en fijnstampen. Door de opkomst van de voedingsmiddelenindustrie, waardoor we steeds meer bewerkt, geweckt, vermalen en ingeblikt voedsel gingen eten, waaruit ook steeds meer kiemen en vezels werden verwijderd, hoefden we nauwelijks meer te kauwen. Daardoor verslapten de spieren in het midden van onze gezichten en werden onze kaakbotten zwakker en dunner. Gezichten en daarmee neusholtes werden smaller, monden slonken en er bleef te weinig ruimte over om de tanden recht te laten groeien. Ademen werd steeds moeilijker. Ongeveer de helft van ons ademt inmiddels door de mond.”
Maar hoe erg is mond-ademen?
“In de Tao staat al geschreven: ‘Let er zorgvuldig op de adem niet door de mond te laten binnenkomen’. Zij wisten al dat dit schadelijk was. De neus is cruciaal voor een goede ademhaling omdat hij de lucht zuivert, verwarmt en bevochtigt, wat de opname ervan vergemakkelijkt. Maar er is meer. De neus kan ook een kettingreactie van hormonen en andere signaalstoffen opwekken die de bloeddruk verlagen en de spijsvertering bevorderen. De neus reageert op de stadia van de menstruatiecyclus van de vrouw, hij speelt een rol bij erectiestoornissen van de man en hij reguleert onze hartslag. Dat mis je allemaal wanneer je alleen door je mond ademt.”
Je schrijft dat goed ademhalen zelfs een medicijn voor veel kwalen kan zijn. Hoe werkt dat?
“Je kunt met adem geen kanker genezen of een longembolie laten verdwijnen. Maar ademen is meer dan lucht naar binnen zuigen om hongerige cellen te voeden en afval te lozen. Luchtmoleculen beïnvloeden vrijwel elk orgaan, ze hebben effect op je hartslag, je spijsvertering, je stemmingen, opgewondenheid etc.. Ademen is als het ware een hoofdstroomschakelaar naar het zenuwstelsel dat via de nervus vagus alle belangrijke inwendige organen verbindt. Door de juiste ademhaling kunnen aandoeningen als astma, COPD en angst- en paniekaanvallen verminderen en soms ook genezen.
Er is een sterk verband tussen angst en adem, dus het feit dat we in een angstige maatschappij leven, vol stress en negatief nieuws, maakt onze ademproblemen ernstiger. Wanneer mensen met angststoornissen of bijvoorbeeld anorexia leren om goed en rustig te ademen door hun neus, en ze dus niet langer snel en hoog ademen, voelt het voor hen alsof ze de sterkste drug ter wereld krijgen. Hun schouders zakken, ze ontspannen en raken ontroerd omdat ze die kalmte heel lang niet meer gevoeld hebben.”
Kan een goede ademhaling ons ook in onze kracht zetten?
“Jazeker. Ik heb mensen met mentale en fysieke problemen zien transformeren door ademhalingsoefeningen. Ook voor je persoonlijke ontwikkeling is het belangrijk om eerst je lichaam in een goede staat te krijgen door goed te ademen. Je moet kalmeren om je lichaam ontvankelijk te maken voor verandering. Goede ademhaling is daarbij belangrijker dan wat je eet en hoe je beweegt. Je kunt ook niet mediteren zonder goed te ademen, sterker nog: daar begint het mee. Bijna alles heeft te maken met je ademhaling. Als je 25.000 keer per dag iets doet en je doet het verkeerd, dan ga je kapot. Maar gelukkig kun je het dus veranderen.”
Probeer bijvoorbeeld deze ademhalingsoefeningen:
Wisselende neusgatademhaling
Deze pranayamatechniek verbetert de longfunctie en verlaagt de hartslag, bloeddruk en stress. Deze oefening kun je goed inzetten voorafgaand aan een vergadering of voor het slapengaan.
Om je hand te positioneren plaats je de duim van je rechterhand losjes tegen je rechterneusvleugel en de ringvinger van diezelfde hand tegen de linkerneusvleugel. Je wijs- en middelvinger moeten tussen je wenkbrauwen rusten.
Sluit je rechterneusgat af met de duim en adem heel langzaam in door je linkerneusgat.
Op de top van je ademhaling, dus aan het einde ervan, pauzeer je kort en knijp je beide neusgaten dicht, waarna je alleen je duim optilt om door je rechterneusgat uit te ademen.
Op het natuurlijke einde van de uitademing houd je beide neusgaten een ogenblik dicht, waarna je inademt door je rechterneusgat – en daarna knijp je weer beide neusgaten dicht, waarna je je ringvinger optilt om door je linkerneusgat uit te ademen.
Herhaal het wisselend ademhalen door de neusgaten vijf tot tien keer.
Rustgevend ademen
Dit is een rustgevende oefening die je hart, je longen en je bloedsomloop in een coherente toestand laat komen, waarin je lichaamssystemen zo efficiënt mogelijk functioneren. Dit is de meest wezenlijke en fundamentele techniek van allemaal.
Ga rechtop zitten, ontspan je schouders en je buik en adem uit.
Adem zacht in gedurende 5,5 seconden, waarbij je je onderbuik en flanken uitzet terwijl lucht tot onder in je longen stroomt.
Adem zonder te pauzeren zacht gedurende 5,5 seconden uit, waarbij je je buik en flanken intrekt terwijl je longen zich legen. Elke in- en uit ademhaling moet aanvoelen als een cirkel.
Herhaal dit ten minste tien keer, zo mogelijk meer.
Er bestaan meerdere apps met timers en visuele aanwijzingen die je hierbij kunt gebruiken, zoals ‘Paced Breathing’ en ‘MyCardiac Coherence’.
Mondkeel-oefeningen
Wanneer je driemaal daags acht minuten deze mondkeel-oefeningen doet, zul je aanzienlijk minder snurken.
Duw het puntje van je tong tegen het harde gehemelte en schuif je tong naar achteren (20x).
Zuig je hele tong tegen het gehemelte (20x).
Duw de achterkant van je tong tegen de bodem van je mond terwijl je met het puntje van je tong je onderste snijtanden aanraakt (20x).
Verhoog het zachte gehemelte en je huig terwijl je met tussenpozen “A” zegt (20x).
Plaats een vinger in je mond en druk daarmee de wangspier naar buiten (10x per kant).
Let er daarnaast op dat je tijdens het eten met beide kanten van je mond kauwt en slikt.
About the Contributor
Francis van Schaik
Mrs Francis van Schaik is a coach of children and also a student of human relationships with nature, the world and Reality. She is a regular contributor to our online magazine. Francis is the contributing editor of this page.
Francis van Schaik is een coach van jongeren en ook een student van menselijke relaties met de natuur, de wereld en de Waarheid. Ze levert regelmatig bijdragen aan ons online magazine. Francis is de bijdragende redacteur van deze pagina.